Σάββατο 25 Απριλίου 2015

Η Πατρίδα του Ομήρου

Ο Όμηρος ήτο Χίος;
"Χίος έφυς; Ού φημι. Τι δε Σμυρναίος; Απαυδώ.
Κύμη, δ' η Κολοφών πατρίς, Όμηρε, σέθεν;
Ουδετέρη. Σαλαμίς δε τις πόλις; Ουδ' από ταύτης,
εξέφυν. Αλλ' αυτός λέξων όπη γέγονας.
Ουκ ερέω. τίνος άρα;"
Πλίνιος ΧΧΧ, 2, 6 Ανθολ. τόμ. ΙΙ, σελ. 716.

[Είπες Χίος; Δε λέγω. Μήπως Σμυρναίος; Αρνούμαι.
Η Κύμη ή η Κολοφών είναι η δική σου πατρίδα, Όμηρε;
Καμία. Μήπως κάποια πόλη Σαλαμίνα; Ούτε αυτή,
είπα. Αλλά ο ίδιος, πες, πού έχεις γεννηθεί.
Δε θα πω. Ποιας άραγε (πόλης);]

Γράφει η ΠΟΠΗ ΧΑΛΚΙΑ-ΣΤΕΦΑΝΟΥ


ΠΟΙΑ άραγε, είναι η πατρίδα του Ομήρου; Είναι μήπως κάποια από τις επτά πόλεις, που ερίζουν ως προς τον γενέθλιο τόπο του μεγάλου Ίωνα ποιητή; Είναι η Αθήνα ή η Κύμη, είναι η Ίος ή η Κολοφών, η Σαλαμίνα ή η Χίος ή η Σμύρνη;
Ο Πρόκλος για τον γενάρχη της ποίησης Όμηρο γράφει: "Όμηρος μεν ουν τίνων γονέων ή ποίας εγένετο πατρίδος ου ράδιον αποφήνασθαι? ούτε γαρ αυτός τι λελάληκεν, αλλ' ούδ' οι περί αυτού ειπόντες συμπεφωνήκασιν". [Ο Όμηρος λοιπόν από ποιους γονείς (γεννήθηκε) ή ποια ήταν η πατρίδα του, δεν είναι εύκολο να αποσαφηνισθεί? γιατί ούτε ο ίδιος κάτι σχετικό έχει ειπεί ούτε όσοι ασχολήθηκαν με αυτόν έχουν μεταξύ τους συμφωνήσει]. Ίσως η Ιστορία σκόπιμα να εφρόντισε να χαθεί μέσα στη λήθη των αιώνων το όνομα της γενέτειράς του και τούτο γιατί, ίσως να ήθελε τον "ποιητήν τούτον κοσμοπολίτην". Και συνεχίζει: "Οι μεν Κολοφώνιον αυτόν ανηγόρευσαν, οι δε Χίον, οι δε Σμυρναίον, οι δ' Ιήτην, άλλοι δε Κυμαίον, και καθόλου πάσα πόλις αντιποιείται ανδρός, όθεν εικότως αν, κοσμοπολίτης λέγοιτο". (Άλλοι μεν Κολοφώνιο τον έλεγαν, άλλοι Χίο, άλλοι Σμυρναίο, άλλοι κάτοικο της Ίου, άλλοι Κυμαίο και καμιά πόλη δεν υπάρχει που να μην διεκδικεί τον άνδρα, έτσι, εύλογο είναι να λέγεται κοσμοπολίτης).
Άλλοι πάλι μελετητές του τον αποκαλούν μυθικό ποιητή, που το πνεύμα του ανθρώπου έπλασε, αφού τα έργα του τη θεία μόνο τελειότητα εγγίζουν, η οποία όμως για τα γήινα, για τα ανθρώπινα δεδομένα, δεν είναι εφικτή. Κι άλλοι επί το ποιητικότερον "Τον Ουρανόν πατρίδα αυτού έλεγον".
Ένα ελληνιστικό επίγραμμα γράφει να μην ψάχνουμε για το γένος και την καταγωγή του Ομήρου και ας καυχώνται όσες πολιτείες επιθυμούν ότι αυτές είναι η γενέτειρά του. Γιατί αξία δεν έχει ο τόπος, όπου ο ποιητής γεννήθηκε, αξία έχει το πνεύμα του. Πατρίδα του Μελησιγενούς είναι το έργο του. Είναι η Ιλιάδα και το άσμα της Οδύσσειας.
Η γενική πεποίθηση ότι ο Όμηρος γεννήθηκε στην Ιωνία -κι ας προβάλλουν αξιώσεις εκτός από τις επτά πόλεις η Αίγυπτος, η Ρώμη, η Φρυγία, η Κύπρος- και μάλιστα στο κεντρικό τμήμα της μικρασιατικής παραλίας, δηλαδή στην παράλια λωρίδα Σμύρνης - Ερυθρών, Φωκαίας ή στην απέναντι νήσο Χίο, φαίνεται να αποτελεί λογική εικασία. Η εικασία αυτή συνάγεται και από τα ίδια τα έπη, στα οποία η ιωνική κυρίως διάλεκτος επικρατεί με μικρή μόνο πρόσμειξη αιολισμών, οι οποίοι εμπεριέχονται και στην ιωνική διάλεκτο της Χίου. Αλλά και το όνομα του ποιητή των αιώνων Ομήρου, ιωνικό τύπο μαρτυρεί.
Ο Πίνδαρος, από τις αρχές του 5ου αιώνα, συνέδεσε για πρώτη φορά το όνομα του Μελησιγενούς Ομήρου με δύο πόλεις, τη Σμύρνη και τη Χίο. Τα ονόματα άλλων πόλεων, που αργότερα προστέθηκαν, μόνο ισχνά επιχειρήματα ή μύθους προβάλλουν, για να μπορέσουν να διεκδικήσουν την καταγωγή του ποιητή.
Οι Σμυρναίοι σεμνύνονται ότι στην πόλη τους γεννήθηκε ο Όμηρος χωρίς καθόλου να σταθούν στην καταγωγή των γονέων του και στον τρόπο της σύλληψής του. Αυτό μάλιστα υποστηρίζεται και γίνεται ισχυρότερο και από ομολογίες άλλων πόλεων, που προσπαθούν να παρουσιάσουν τον ποιητή και δικό τους. Άλλωστε, το ίδιο υποστηρίζει και η επιχώρια παράδοση, η οποία βασίζεται σε στοιχεία με καθαρά μυθικό χαρακτήρα.
Ήτο Σμυρναίος;
Σύμφωνα με τον μύθο, ο ποιητής δεν ήταν γιος του γραμματοδιδάσκαλου Φημίου, όπως ο των Κυμαίων μύθος παραδίδει, αλλά του ποταμίου θεού Μέλητα και της νύμφης Κρηθηίδας, η οποία έφτασε στη Σμύρνη ντροπιασμένη από τον αδελφό του πατέρα της Απελλή, τον Μαίονα, για να αποφύγει την κατακραυγή των δημοτών της πόλης τους, και προστατεύθηκε από τον Φήμιο. Εκεί, στις όχθες του ποταμού Μέλητα, γεννήθηκε ο ποιητής που πήρε το όνομα Μελησιγενής ή Μελησιγένης.
Κατά τον Παυσανία (VII, 5, 2) οι Σμυρναίοι έδειχναν σπήλαιο "παρά τοις πλυνοίς (όχθες) του ποταμού Μέλητος", μέσα στο οποίο ο "αθανάτοις ίσος" Όμηρος έγραψε τα έπη του.
Κυριότερη όμως ένδειξη ότι γενέτειρα του Ομήρου είναι η Σμύρνη αποτελεί η ακριβής και λεπτομερής γνώση, με την οποία ο ποιητής περιγράφει τα μικρασιατικά παράλια, που σημαίνει ή ότι γεννήθηκε, ή ότι έζησε για πολύ καιρό εκεί. Γιατί πώς αλλιώς θα μπορούσε να περιγράψει με τόση παραστατικότητα τις ρεματιές του Καΰστρου (Ιλιάδ. Β', 459-463), που δεν απέχουν πολύ από τη Σμύρνη, να περιγράψει τις χήνες ή τους γερανούς ή τους μακρυλαίμηδες κύκνους, με τους οποίους παραβάλλονται οι Αχαιοί και που ο ίδιος ο ποιητής διευκρινίζει, ότι οι όρνιθες αυτοί πετούν στον ασιατικό λειμώνα και γύρω από τα ρείθρα του Καΰστρου; Πώς αλλιώς θα μπορούσε να περιγράψει τα κύματα του Ικαρίου Πελάγους που συνταράσσει ο Εύρος (=σορόκος) και ο Νότος (Β', 145-146), τον Σιμόεντα και τον Σκάμανδρο που ρέουν νύχτα μέρα και με τα νερά τους κατακλύζουν την Τρωική πεδιάδα (Ε', 773-774), το Σίπυλον όρος με τα ερημικά φαράγγια του και τον ρύακα Αχελώο, που βρίσκονται κοντά στη Σμύρνη ή το πέτρινο άγαλμα της Νιόβης (Ω, 614-617), καθώς και τους βάρβαρους λαούς της Μ. Ασίας, ή τους Κάρες, τους Λέλεγες, τους Φρύγες και τους Πελασγούς που συνοικούσαν με τους Έλληνες;
Από τον Στράβωνα, ωστόσο, (ΧIV, 646) υπάρχει μια ακόμη μαρτυρία, που αφορά στη Σμύρνη, ότι εκεί οικοδομήθηκε Ομήρειον, όπου η εικόνα του ποιητή αποτέθηκε.
Περίεργο πάντως είναι, όπως και ο Στράβων παρατηρεί, ότι, μολονότι σε μερικούς συγγραφείς αναφέρεται ως πατρίδα του Μελησιγενούς η Σμύρνη, ο ίδιος ο ποιητής πουθενά ούτε μια φορά δεν την αναφέρει "Ούδ' αυτήν Σμύρναν λέγει". (Στράβων ΧΙΙ, 3, 27, σελ. 564).
Οι Χίοι, χωρίς να έχουν να παρατάξουν μύθο, όπως άλλες επίμαχες ελληνικές πόλεις, για να στηρίξουν ότι στο νησί τους γεννήθηκε ο Όμηρος, βασίζονται σε μαρτυρίες από την αρχαιότητα.
Μήπως Χιώτης;

Πνίγοντας τα φίδια

Ο Ηρακλής και η θεά Αθηνά, που πάντα του συµπαραστεκόταν.

Ο Ηρακλής και η θεά Αθηνά, που πάντα του συµπαραστεκόταν.

Ο Ηρακλής είναι ο µεγαλύτερος ήρωας της ελληνικής µυθολογίας. Γιος του ∆ία και µιας θνητής βασιλοπούλας, της Αλκµήνης, ήταν ο δυνατότερος απ’ όλους τους ανθρώπους. Εξολόθρευσε άγρια θηρία και τέρατα, έδιωξε τυράννους και σκότωσε κακούς βασιλιάδες. Ήταν πάντα δίκαιος, καλόκαρδος και πρόθυµα βοηθούσε τους ανθρώπους. Ήταν ατρόµητος κι ανίκητος και τα κατορθώµατά του έµειναν για πάντα αξέχαστα.
Κάποτε ο Αµφιτρύωνας και η γυναίκα του, η Αλκµήνη, κόρη του βασιλιά των Μυκηνών, αναγκάστηκαν να φύγουν από την πατρίδα τους και να ζητήσουν καταφύγιο στη Θήβα. Εκεί η Αλκµήνη γέννησε δυο παιδιά. Τον Ηρακλή, που ήταν γιος του Δία,και τον Ιφικλή.
Η Ήρα ζήλευε την Αλκµήνη και µισούσε πολύ τον Ηρακλή. Ο ∆ίας όµως έστειλε µια µέρα τον Ερµή να φέρει το µωρό στον Όλυµπο και το έβαλε να πιει λίγο γάλα από το στήθος της Ήρας, την ώρα που αυτή κοιµόταν, για να γίνει ανίκητο. Όταν η Ήρα ξύπνησε, κατάλαβε ποιο ήταν το µωρό και τραβήχτηκε απότοµα. Χύθηκε τότε λίγο από το γάλα της στον ουρανό κι έγινε ο Γαλαξίας µε τα χιλιάδες αστέρια του.
Όταν τα δυο παιδιά έγιναν περίπου οκτώ µηνών, η Ήρα έστειλε µια νύχτα δυο φίδια να τα πνίξουν. Μόλις τα φίδια πλησίασαν την κούνια τους, ο Δίας έστειλε φως που έλουσε το δωµάτιο και τα παιδιά ξύπνησαν. Ο Ιφικλής τροµαγµένος έβαλε τα κλάµατα. Ο Ηρακλής όµως, χωρίς κανένα φόβο, άρπαξε τα φίδια απ’ το λαιµό και τα έπνιξε. Όλοι τότε κατάλαβαν ότι ο Ηρακλής είχε θεϊκή καταγωγή.
Ιστορία Γ Δημοτικού

Πνίγοντας τα φίδια της δειλής  ζηλόφθονης ψυχής

Παρασκευή 24 Απριλίου 2015

Τα Όπλα του Ηρακλή



Από αγριελιά
 Διαβάζουμε στον περιηγητή  Παυσανία:

«…κα ρμς νταθά στι Πολύγιος καλούμενος. πρς τούτ τ γάλματι τ όπαλον θεναί φασινρακλέα: κα--ν γρ κοτίνου--τοτο μν τ πιστ νέφυ τ γ κα νεβλάστησεν αθις κα στιν κότινος πεφυκς τι, τν δ ρακλέα λέγουσιν νευρόντα τν πρς τ Σαρωνίδι κότινον π τούτου τεμεν όπαλον…» 
Δηλαδή : « … Στην αγορά της Τροιζήνας,»  λέει ο Παυσανίας,  « υπάρχει ένα άγαλμα του Ερμή που λέγεται Πολύγιος, εδώ ακούμπησε το ρόπαλό του ο Ηρακλής, που ήταν από αγριελιά, και είτε το πιστεύετε είτε όχι, στο σημείο αυτό φύτρωσε και βλάστησε πάλι το ρόπαλο, εκεί λοιπόν υπάρχει ακόμη μια άγρια ελιά. Ο Ηρακλής το είχε φτιάξει το ρόπαλο αυτό από μια αγριελιά στην Σαρωνίδα..» ( Παυσανίου Κορινθιακά,κεφ.31,παραγρ.10- εκδόσεις «Κάκτος» )
Το ρόπαλο του Ηρακλή ήταν φτιαγμένο από αγριελιά. Όταν ο Ηρακλής ολοκλήρωσε τους 12 άθλους του, έφερε από τη χώρα των Υπερβορείων (μυθικός λαός που πίστευαν ότι κατοικούσε πέρα από τον Βορρά ή στον ουρανό), βλαστάρι ελιάς και το φύτευε στην Ολυμπία. Με τα κλαδιά αυτής της ελιάς στεφάνωναν τους νικητές ολυμπιονίκες. Στο ναό της Ήρας, στην Αρχαία Ολυμπία, υπήρχε μια ελιά, η "καλλιστέφανος ελιά , από την οποία έφτιαχναν τον κότινο (στεφάνι αγριελιάς), με τον οποίο στεφάνωναν τους ολυμπιονίκες και τους έδιναν και μια φιάλη ελαιολάδου ,ως αναγνώριση νίκης.Στους ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας το 2004, στεφάνωσαν τους νικητές πάλι ,με κότινους, - στεφάνι ελιάς, όπως έκαναν και στα αρχαία χρόνια.
Ο Πίνδαρος ισχυρίζεται ότι ο Ηρακλής, ο γνωστός ήρωας της ελληνικής μυθολογίας, καθώς επέστρεφε στην Ελλάδα μετά την ολοκλήρωση των άθλων του έφερε μαζί του από τους Υπερβόρειους την αγριελιά και την φύτευσε στην Ολυμπία. Απ`αυτή την ελιά κατασκευάζονταν τα στεφάνια των Ολυμπιονικών. Σ’ ένα αφιερωματικό επίγραμμα, κάποιος Διονύσιος αφιερώνει ένα ρόπαλο στον Ηρακλή με την επιγραφή: «Ηρακλή, εσύ που πατάς το βραχώδες έδαφος της Οίτης και τον μεγάλων δασών που καλύπτουν τις κορυφές, ο Διονύσιος σου αφιερώνει αυτό το ρόπαλο που έκοψε με το κλαδευτήρι του από μια αγριελιά».
Ο Ηρακλής κρατούσε πάντα ένα ρόπαλο με το οποίο αντιμετώπιζε τους κινδύνους και νικούσε κάθε φορά. Το είχε κόψει από μια αγριελιά που είχε βρει κοντά στο Σαρωνικό κόλπο. Κάποτε ο Ηρακλής πήγε στην Τροιζήνα και βρέθηκε μπροστά στο άγαλμα του Ερμή, του θεού που στα παλαιότερα χρόνια και στην παλαιότερη λατρεία φαίνεται ότι ήταν βλαστικός θεός (προστάτης της βλάστησης και της αναγέννησης της φύσης). Στην Τροιζήνα τον έλεγαν "πολύγιο" λέξη που όπως φαίνεται απηχεί την παλιά βλαστική του ιδιότητα. Ο Ηρακλής λοιπόν ακούμπησε το ρόπαλό του στο άγαλμα του Ερμή και κείνο βλάστησε, έβγαλε ρίζες και φύλλα.Όταν πήγε στην Τροιζήνα ο σπουδαίος περιηγητής Παυσανίας του έδειξαν μια αγριελιά κοντά στο άγαλμα του Ερμή και του είπαν πως αυτό ήταν το δέντρο που είχε φυτρώσει από το ρόπαλο του Ηρακλή.


Πολύγιος  Ερμής

Τετάρτη 22 Απριλίου 2015

Τα Παιδιά του Ουρανού


Αρχαίοι Έλληνες Αστρονόμοι στον Χορό της Ουρανίας


Α

Β

Γ

Δ

Ε

Η

Θ

Ι


Κ

Λ

Μ

Ν

Ξ

Ο

Π

Σ

Τ

Υ

Φ

Χ

Χάρμανδρος ο Μαθηματικός

Ατενίζοντας το Σύμπαν από το Ύψος του Ανθρώπου

Τρίτη 21 Απριλίου 2015

Νόμοι των Άστρων


«τη συγγένεια της ανθρώπινης διανοίας προς τον Άπειρον Λόγον».
Η Αστρονομία (αγγλικά Astronomy, διεθνής όρος εκ των ελληνικών λέξεων «ἄστρον» + «νέμω») είναι η φυσική επιστήμη που ερευνά όλα τα ουράνια σώματα [όπως άστραγαλαξίεςνεφελώματαπλανήτες(συμπεριλαμβανομένης της Γηςδορυφόροιαστεροειδειςκομήτες και άλλα], τη Φυσική, τη Χημεία, την προέλευση και την εξέλιξη τέτοιων αντικειμένων, τα φαινόμενα που συμβαίνουν στον χώρο έξω από την ατμόσφαιρα της Γης, τα οποία συμπεριλαμβάνουν εκρήξεις υπερκαινοφανών αστέρωνεκλάμψεις ακτίνων γ και κοσμική ακτινοβολία μικροκυμάτων υποβάθρου. Ένα σχετικό αλλά διακριτό θέμα αποτελεί η Κοσμολογία, που ασχολείται με τη μελέτη του σύμπαντος ως ολότητα[1].
Η Αστρονομία είναι μια από τις αρχαιότερες επιστήμες. Γενικά, η Αστρονομία γεννήθηκε με την εμφάνιση του «διανοούμενου ανθρώπου» στον ημέτερο πλανήτη. Οι προϊστορικοί πολιτισμοί και οι πρώτοι ιστορικοί πολιτισμοίάφησαν αστρονομικά τεχνουργήματα, όπως αυτά που άφησαν οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι, οι Νούβιοι, οι Βαβυλώνιοι, οιΑρχαίοι Έλληνες, οι Αρχαίοι Κινέζοι, οι Αρχαίοι Ινδοί, οι Αρχαίοι Ιρανοί και οι Μάγιας, που δείχνουν ότι ασχολούνταν με μεθοδικές παρατηρήσεις του νυκτερινού ουρανού. Ειδικότερα, όμως, για τους Αρχαίους Έλληνες, η «Αστρονομία» (και ως όρος που επιβίωσε πια) γεννήθηκε ακριβώς την ίδια εκείνη στιγμή που γεννήθηκε και ηελληνική μυθολογία και μάλιστα σε μια αμφίδρομη σχέση, γιατί η θεία (για τους Έλληνες της εποχής) Μούσα Ουρανία ήταν προστάτιδά της. Ωστόσο, πρακτικά απαιτούνταν η εφεύρεση και η εξέλιξη του τηλεσκοπίου, ώστε η Αστρονομία να μπορέσει να εξελιχθεί σε σύγχρονη επιστήμη. Ιστορικά, η Αστρονομία συμπεριλάμβανε ενασχολήσεις όπως η Αστρομετρία, η Αστρονομική Ναυτιλία, η Παρατηρησιακή Αστρονομία, ο σχεδιασμός ημερολογίων και ηΑστρολογία, ενώ στις μέρες μας η επαγγελματική (τουλάχιστον) Αστρονομία συχνά θεωρείται συνώνυμη με τηνΑστροφυσική
Η αστρονομία θεωρείται κατ' εξοχήν ελληνική επιστήμη αφού θεμελιώθηκε από τους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους και οι οποίοι έκαναν σημαντικά βήματα στην επιστήμη της Αστρονομίας, όπως το σύστημα του φαινόμενου μεγέθους των αστέρων (που εφαρμόζεται ακόμα), την σφαιρικότητα της γης (Πυθαγόρας, 6οςαιώνας π.Χ.) την πρόταση ηλιοκεντρικού συστήματος (Αρίσταρχος ο Σάμιος 310 - 230 π.Χ.), την μέτρηση της ακτίνας της Γης (Ερατοσθένης, 276 - 192 π.Χ.), την κατάρτιση καταλόγου ουρανίων σωμάτων (Ίππαρχος, 2ος π.Χ. αιώνας), κ.α. Αργότερα η Αλεξανδρινή σχολή δεν αρκείται σε απλές θεωρητικές έρευνες αλλά επιδιώκει και την εκτέλεση των παρατηρήσεων με πολύ μεγάλη ακρίβεια.

Τα Παιδιά των Αστεριών


Αρχαίοι Έλληνες αστρονόμοι

Το μεγάλο εξελικτικό βήμα στην ελληνική αστρονομία πραγματοποίησε ο Θαλής (643 –548 π.Χ.), ο Έλληνας σοφός από την Μίλητο της Ιωνίας.
Δεν γνωρίζουμε από που άντλησε ο Θαλής τις γνώσεις του περί του σύμπαντος. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι ο Θαλής απέκτησε αστρονομικές γνώσεις κατά την διάρκεια των ταξιδιών του στην Αίγυπτο και τη Βαβυλώνα.
Το 585 π.Χ. τα βασίλεια των Λυδών και των Μήδων πολεμούσαν σκληρά μεταξύ των. Στις 28 Μαΐου 585 π.Χ. τα αντίπαλα στρατεύματα είχαν πάρει θέσεις στις όχθες του Άλυδος ποταμού.
Η μάχη άρχισε σφοδρή και συνεχίστηκε για λίγη ώρα, όταν ξαφνικά ο ήλιος άρχισε να χάνεται και το σκοτάδι να πέφτει στη γη. Οι αντίπαλοι στρατοί, φοβισμένοι, σταμάτησαν να πολεμούν, και όταν τελικώς ο ήλιος ξαναφάνηκε στον ουρανό οι αντίπαλοι βασιλείς ειρήνευσαν, θεωρώντας την έκλειψη θεϊκό σημείο.
Ο Θαλής, όπως μας πληροφορούν πολλοί αρχαίοι συγγραφείς, είχε προβλέψει την έκλειψη. Για να μπορέσει όμως να προβλέψει ένα τέτοιο γεγονός δεν αρκούσε η γνώσις της περιοδικότητας του φαινομένου, το οποίο θεωρητικώς επαναλαμβάνεται κάθε 18 έτη και 11 ημέρες (223 σεληνιακούς μήνες).
Έπρεπε επίσης να έχει σαφή γνώση των ηλιακών και σεληνιακών κύκλων, των σεληνιακών κατά πλάτος παρεκκλίσεων στην εκλειπτική και της έννοιας καθ’ αυτής του γεωγραφικού πλάτους.
Ο Θαλής, εκ του αποτελέσματος, φαίνεται ότι είχε όλες αυτές τις γνώσεις, εφόσον πέραν από παρατηρητής του ουρανού ήταν και μέγας μαθηματικός, ο οποίος κατόρθωσε να υπολογίσει το ύψος των αιγυπτιακών πυραμίδων, κάτι που οι «σοφοί» της Αιγύπτου δεν είχαν κατορθώσει 2.000 χρόνια πριν από αυτόν. Ο Θαλής μάλιστα δεν διέθετε απλώς την γνώση για την πρόβλεψη των εκλείψεων. Είχε κατανοήσει και την γενεσιουργό αιτία τους. Υποστηρίζεται επίσης ότι πίστευε στην σφαιρικότητα της Γης, εφόσον εάν η Γη ήταν επίπεδος δεν θα μπορούσαν να βρουν εφαρμογή οι θεωρίες του.
Στον Θαλή αποδίδεται επίσης η ανακάλυψη ότι η Σελήνη είναι ετερόφωτος. Ο Θαλής όμως, ως γνήσιος επιστήμων, κατόρθωσε μέσω της επιστήμης να προσεγγίσει την απόλυτο έννοια του θείου, χαρακτηρίζοντας τον Θεό αρχαιότατο και αγέννητο («πρεβύτατον των όντων Θεός αγέννητον γαρ»), μη έχοντα αρχή και τέλος («το μήτε αρχήν έχον, μήτε τελευτήν»).
Μαθητής του Θαλή υπήρξε ο Αναξίμανδρος ο Μιλήσιος (311-546 π.Χ.), ο οποίος τροποποίησε τις διδαχές του διδασκάλου του, όσον αφορά την σφαιρικότητα της Γης. Αυτός όμως επεχείρησε να μετρήσει πρώτος τις αποστάσεις των πλανητών από τη Γη, αλλά και το μέγεθός τους. Επίσης πρώτος αυτός χαρτογράφησε τον ουρανό και υπολόγισε την πορεία του Ηλίου επί της εκλειπτικής.
Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκε και ο Πυθαγόρας ο Σάμιος, ο οποίος μαζί με τους μαθητές του, τους «Πυθαγορείους», προκάλεσε πραγματική επανάσταση στην παγκόσμια επιστήμη. Οι Πυθαγόρειοι δέχονταν την σφαιρικότητα της Γης και των λοιπών ουρανίων σωμάτων, τα οποία κινούνταν γύρω από το «πυρ». Η διδασκαλία τους δεν διέφερε και πολύ από τις απόψεις του Θαλή. Οι περισσότεροι σύγχρονοι ερευνητές όμως δέχονται τον Πυθαγόρα και τους μαθητές του ως πρωτοπόρους των συγκεκριμένων γνώσεων.
Αυτός όμως που τεκμηριωμένα κατέληξε σε γνωστά σήμερα συμπεράσματα και ως εκ ’τούτου μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ο πρωτοπόρος της παγκοσμίου αστρονομίας είναι ο Αρίσταρχος ο Σάμιος (310-250 π.Χ.), ο περίφημος μαθηματικός και αστρονόμος της αρχαίας Ελλάδος. Ο Αρίσταρχος εξέλιξε την θεωρία περί της σφαιρικότητας της Γης και των πλανητών, του Θαλή και των πυθαγορείων και κατέληξε να αναπτύξει την θεωρία του ηλιοκεντρικού ηλιακού συστήματος, δυο περίπου χιλιετίες πριν απόν τον Κοπέρνικο.

Ο Πρίγκιπας των Αστεριών



Ένας πρίγκιπας  της  παρατήρησης 
παρατηρεί και μετράει τ΄ άστρα και τους αστερισμούς
....24 λαμπρά κι άλλα πολλά φωτεινά


Ο Ίππαρχος ο Νικαεύς ή κατά μερικούς Ίππαρχος ο Ρόδιος (περ.190 π.Χ. - 120 π.Χ.) ήταν Έλληνας αστρονόμος, γεωγράφος, χαρτογράφος και μαθηματικός, θεωρούμενος από αρκετούς και ακριβέστερα ως ο «πατέρας της Αστρονομίας». Άλλοι τίτλοι που του έχουν αποδοθεί είναι του μεγαλύτερου αστρονομικού παρατηρητή «πρίγκιπα της παρατήρησης», «θεμελιωτή της τριγωνομετρίας» ως και του «μεγαλύτερου αστρονόμου της αρχαιότητας», αλλά και «όλων των εποχών». Η υπομονή του, η οξυδέρκειά του αλλά και το βεβαιούμενο ιστορικά πάθος του με ότι καταπιανόταν τον οδήγησαν σε δρόμους που σήμερα, αναλογικά με τα δεδομένα της εποχής του, σίγουρα εντυπωσιάζουν.
Ο Ίππαρχος, ο γιος του Διονυσίου, πέρασε τελικά στην αθανασία το 120 π.Χ. στην παραλία της αγαπημένης του Ρόδου, εκεί απ' όπου φαίνεται ότι έκανε και τις περισσότερες αστρικές του παρατηρήσεις.

Ο σεληνιακός κρατήρας «Ίππαρχος» με διάμετρο 150 χλμ. και βάθος 3,3 χλμ.NASA photo.
Για να τιμήσει τον άξιο γιο της η πόλη της Νίκαιας αποτύπωσε σ’ ένα νόμισμά της την μορφή του Ιππάρχου, πράγμα που έκαναν αργότερα και πέντε διαφορετικοί Ρωμαίοι αυτοκράτορες μεταξύ των ετών 138 και 253 μ.Χ. Αλλά και οι σύγχρονοι αστρονόμοι δεν παρέλειψαν να τιμήσουν τον πατέρα της επιστήμης που διακονούν δίνοντας το όνομα του Ιππάρχου σε έναν κρατήρα της Σελήνης, σ' έναν άλλο στον Άρη, και σ' έναν αστεροειδή, ενώ ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) έδωσε το όνομα του Ιππάρχου σε μία σημαντική διαστημοσυσκευή η οποία μεταξύ των ετών 1989-1993 καταλογράφησε με απαράμιλλη ακρίβεια, όπως και ο αρχαίος μας πρόγονος, την θέση 120.000 άστρων μέχρι και 13ου μεγέθους.
Η ευρωπαϊκή διαστημοσυσκευή «Ίππαρχος», ESTEC, Φεβρουάριος 1988

Λέγεται ότι χρημάτισε διευθυντής του Μουσείου της Αλεξάνδρειας επί 20 χρόνια γεγονός που του έδωσε την ευκαιρία να μελετήσει με προσοχή όλες τις πληροφορίες που ήσαν συγκεντρωμένες στην Μεγάλη Αλεξανδρινή Βιβλιοθήκη από προηγούμενους ερευνητές.

Τετάρτη 15 Απριλίου 2015

Κυναίγειρος ο Μαχητής



Ο παθιασμένος μαχητής
Ο Κυναίγειρος ή Κυνέγειρος (;-490 π.Χ.) υπήρξε αρχαίος Αθηναίος ήρωας και Μαραθωνομάχος, αδελφός του τραγικού ποιητή Αισχύλου.
Ο Κυναίγειρος υπήρξε απόγονος της οικογένειας των Κοδριδών, γιος του Ευφορίωνα από την Ελευσίνα. Μαζί με τον αδελφό του Αισχύλο πολέμησαν στην Μάχη του Μαραθώνα. Μετά την πρώτη φάση της σύγκρουσης ατην οποία τράπηκε σε φυγή η περσική παράταξη, οι εναπομείναντες Πέρσες έσπευσαν να διαφύγουν με τον στόλο τους. Στον σκληρό αγώνα που ακολούθησε γύρω από τα εχθρικά πλοία ο Κυναίγειρος, προσπαθώντας να εμποδίσει ένα πλοίο να αποπλεύσει το άρπαξε με το χέρι, περιμένοντας να φτάσουν οι συμπολεμιστές του και να το καταλάβουν. Όταν ένας Πέρσης του ακρωτηρίασε το χέρι τότε ο Κυναίγειρος έπιασε το πλοίο με το άλλο του χέρι. Όταν ο Πέρσης του έκοψε και το δεύτερο τότε ο Κυναίγειρος γράπωσε το πλοίο με τα δόντια του.Ξεψύχησε όταν ο Πέρσης του έκοψε το κεφάλι.
Η ηρωική αυτή πράξη του τιμήθηκε από τους Αθηναίους, που τον ονόμασαν «ήρωα». Ο ζωγράφος Πολύγνωτος τον απαθανάτισε (460 π.Χ.) στην απεικόνιση της μάχης που την απέδωσε σε τρεις πίνακές του στην Ποικίλη Στοά της Αθήνας.ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
Ηρωικά χέρια πολεμιστών